JAKI RODZAJ RAT WYBRAĆ?

Możecie wierzyć bądź nie, ale w przypadku Klientów detalicznych starających się o kredyt pytanie o oprocentowanie bądź/i wysokość prowizji pada rzadko. Szczególnie jeśli chodzi o kredyty gotówkowe. Nieco lepiej jest w kredytach mieszkaniowych (tu Klient przygotowany jest nieco lepiej). Podstawowym pytaniem (często jedynym) jest wysokość raty.

Jeśli w banku padną pytania nt. wysokości prowizji (wszystkich, nie tylko tej przygotowawczej), oprocentowania oraz stopy bazowej to u doradcy zapala się żółta lampka z napisem „tajemniczy klient” (czyli gość którego szczerze doradcy nienawidzą. Nasłany jest przez samego pracodawcę lub jakąś gazetę/portal tworzącą właśnie ranking banków. Po opuszczeniu placówki wypełni ankietę która oceni jakość obsługi oraz wiedzę danego pracownika/placówki – jest to dość istotne z punktu widzenia dalszej kariery danej osoby). Jeśli natomiast przy biurku padnie pytanie o rodzaj rat (sposób naliczania) będzie już w głowie tegoż pracownika paliła się lampka czerwona, a dodatkowo pojawią się sygnały dźwiękowe niczym syreny alarmowe podczas nalotu bombowego. Po prostu takie pytania nie padają, a powinny bo są dość kluczowe.

Dobrze, przejdźmy do wyjaśnień. Wybierając kredyt warto spytać się w jaki sposób będą naliczane nasze raty. Mamy do wyboru raty stałe (tzw. Anuitetowe, zwane też równymi) lub zmienne (malejące). Jest to bardzo istotne z punktu widzenia kwoty jaką bankowi oddamy na koniec.

Sprawdźmy to na liczbach. Takie same parametry kredytu:

Kwota kredytu (zł)	250 000,00
Oprocentowanie kredytu (%)	5,000%
Prowizja (%)	0,000%
Częstotliwość rat   (co ile miesięcy następuje spłata raty)	1
Okres kredytowania (lata)	20
Liczba rat	240

Lecz różne sposoby naliczania rat:

1) Raty stałe

Suma kapitału (zł)	250 000
Suma odsetek (zł)	145 975
Wysokość rat (zł)	1 649,88
Razem (zł)	395 975

      2) Raty malejące

Suma kapitału (zł)	250 001
Suma odsetek (zł)	125 623
Wysokość rat (zł)	Od 2103,31 Do 1 045,95
Razem (zł)	375 624

Jak widzicie mimo takich samych kwot, okresu kredytowania i oprocentowania różnice są znaczne. Po 20 latach kwoty przekraczają 20 000 zł. Im dłuższy okres i im większa kwota, tym te różnice będą bardziej odczuwalne.

Jeśli nie spytasz o sposób naliczania to zapewne w banku zaproponują ci raty stałe. Przyczyn jest tu kilka:

•   Niższa rata „ładniej” wygląda, a przecież na to głównie zwraca uwagę Klient
• Niższa rata to niższe obciążenie, zatem większe prawdopodobieństwo uzyskania zdolności kredytowej
•  Niższa miesięczna rata to w perspektywie długoletniej większy dochód banku, a często z wypracowanym przez pracownika dochodem (czyt. większymi odsetkami jakie ty zapłacisz związana jest wysokość wynagrodzenia /premii doradcy).

Zatem pytaj o sposób naliczania rat. Nie powiem ci który system jest lepszy. Taką decyzję musisz podjąć sam/a warto jednak byś był/a świadom/a tego co wybierasz. Owszem w latach malejących zapłacisz mniej, ale początkowo twoje obciążenia będą większe. Po około 100 ratach w naszym przykładzie (czyli po 8,5 roku w przypadku kredytu na 20 lat) zaczniesz płacić niższe raty od tych „stałych”. Pierwsze raty będą wyższe aż o ponad 27%. Jest to znaczne obciążenie, na które nie każdy się godzi. Z tego też powodu może się zdarzyć, że w przypadku rat stałych będziesz podać zdolność a w przypadku tych malejących już nie (wtedy albo przechodzisz na raty stałe, albo zmniejszasz kwotę kredytu albo wydłużasz jego okres).

Dlaczego tak się dzieje? Przecież kwota i warunki cenowe są identyczne? Rata kredytowa składa się z dwóch części odsetkowej i kapitałowej. W przypadku rat stałych na początku część odsetkowa jest znacznie wyższa od tej kapitałowej. Odsetki natomiast naliczamy od zadłużenia (czyli kapitału jaki jest do oddania). W przypadku rat malejących na początku część kapitałowa i odsetkowa sa na podobnym poziomie (tak naprawdę, przy ratach malejących kapitał jest stały, a zmienia się tylko część odsetkowa – maleje). Z czasem w przypadku rat stałych rośnie część kapitałowa, a część odsetkowa powoli spada. Natomiast w przypadku rat malejących cześć kapitałowa co miesiąc jest taka sama, lecz część odsetkowa spada w szybszym tempie. Ponieważ szybciej spada nam tu zadłużenie kredytu.

Wróćmy do naszego kredytu i sprawdźmy to na liczbach:

1)   Pierwsza rata

Raty stałe (zadłużenie 250 000zł):

rata odsetek	rata kapitału	rata spłaty
1 041,67	608,21	1 649,88

Raty malejące (zadłużenie 250 000zł):

rata odsetek	rata kapitału	rata spłaty
1 061,64	1 041,67	2 103,31

2)      50 rata:

Raty stałe (zadłużenie 217 013,06zł):

rata odsetek	rata kapitału	rata spłaty
904,22	745,66	1 649,88

Raty malejące (zadłużenie 198 958,17zł):

rata odsetek	rata kapitału	rata spłaty
849,31	1 041,67	1 890,98

3)     150 rata

Raty stałe (zadłużenie 124 745,03zł):

rata odsetek	rata kapitału	rata spłaty
519,77	1 130,11	1 649,88

Raty malejące (zadłużenie 94 791,17zł):

rata odsetek	rata kapitału	rata spłaty
406,96	1 041,67	1 448,63

4)     Ostatnia rata

Raty stałe:

rata odsetek	rata kapitału	rata spłaty
6,86	1 646,79	1 653,65

Raty malejące:

rata odsetek	rata kapitału	rata spłaty
4,28	1 041,67	1 045,95